نکات مهم در هنگام عقد قرارداد:
قبل از امضا:
* موضوع قرارداد به طور دقیق مشخص شود : منظور از موضوع قرارداد، آن چیزی است که در ازای آن تعهدی انجام می‌شود. به عنوان مثال، در قرارداد خرید و فروش، موضوع، کالایی است که فروخته می‌شود ویا در مورد انجام خدمات وتعهد به صورت مشخص اتجام تعهد وخدمت مشخص شود.
طرفین قرارداد  به درستی معین شوند:
مشخصات کامل طرفین قرارداد، شامل نام و نام خانوادگی، نشانی، کد ملی و شماره تماس باید به طور دقیق درج شود.
شرایط فسخ قرارداد تعیین شود: در این بند از قرارداد باید قید شود که در چه شرایطی هر یک از طرفین می‌توانند قرارداد را فسخ کنند ویا تحت چه شرایطی قرارداد منفسخ می شود و یا می توانند آن را اقاله نمایند.
تعهدات طرفین به طور شفاف بیان شود: به طور دقیق مشخص کنید که هر یک از طرفین چه تعهداتی دارند و موظف به انجام چه کارهایی هستند.
مبلغ قرارداد و نحوه پرداخت آن تعیین شود:
در این بند باید قید شود که مبلغ قرارداد چقدر است و به چه صورت باید پرداخت شود.
مرجع حل اختلاف مشخص شود: در صورت بروز اختلاف بین طرفین قرارداد،طرفین می توانند داور مرضی الطرفین انتخاب نمایند ویا توافق نمایند اختلاف را از طریی مراجع قضایی پیگیری نمایند.
از اصطلاحات حقوقی به طور صحیح استفاده کنید: اگر در مورد اصطلاحات حقوقی آگاهی کافی ندارید، از یک وکیل یا کارشناس حقوقی کمک بگیرید.
قبل از امضای قرارداد، متن آن به طور دقیق مطالعه شود: از تمام مفاد قرارداد به طور کامل آگاه شوید و در صورت وجود هرگونه ابهام، قبل از امضا آن را رفع کنید
در هنگام امضا:
* از امضای قرارداد بدون مطالعه خودداری کنید: هرگز بدون اینکه متن قرارداد را به طور کامل مطالعه کنید، آن را امضا نکنید.بهتر است علاوه بر امضا اثر انگشت یا مهر نیز ذیل قرارداد درج گردد.
* در دو نسخه قرارداد را امضا کنید: یک نسخه از قرارداد را برای خودتان نگه دارید و نسخه دیگر نزد طرف مقابل باشد.
از امضا کردن صفحات خالی خودداری کنید: قبل از امضا کردن هر صفحه از قرارداد، از خالی نبودن آن مطمئن شوید وبه اصطلاح صفحه سفید امضا نباشد.
تاریخ و محل امضای قرارداد را قید کنید: در هر دو نسخه قرارداد، تاریخ و محل امضای آن را قید کنید.
از شاهدان برای امضای قرارداد استفاده کنید: بهتر است از دو نفر شاهد برای امضای ذیل قرارداد استفاده کنید.
پس از امضا:
* یک نسخه از قرارداد را در مکانی امن حفاظت کنید: از نسخه خودتان از قرارداد به خوبی نگهداری کنید تا در صورت نیاز به آن دسترسی داشته باشید.
* در صورت بروز هرگونه اختلاف، به مرجع حل اختلاف مشخص شده در قرارداد مراجعه کنید.
نکات تکمیلی:
* در صورت نیاز از یک وکیل یا کارشناس حقوقی کمک بگیرید: بهتر است برای تنظیم یا امضای قرارداد از یک وکیل یا کارشناس حقوقی کمک بگیرید.
* به قوانین مربوط به نوع قرارداد خود توجه کنید: قبل از تنظیم قرارداد، از قوانین مربوط به نوع قراردادی که می بندید،اطلاعات کسب کنید.
* از نمونه قراردادهای معتبر استفاده کنید: می‌توانید از نمونه قراردادهای معتبر در سایت های معتبر یا از طریق وکلای دادگستری استفاده کنید.
با رعایت این نکات می‌توانید از بروز مشکلات حقوقی در آینده جلوگیری کنید.
قراردادهای حقوقی انواع مختلفی دارند که بر اساس معیارهای مختلف دسته‌بندی می‌شوند. در اینجا به برخی از دسته‌بندی‌های رایج آن اشاره می‌کنم:
بر اساس آثار قرارداد:
* عقد لازم: این نوع قرارداد پس از انعقاد، برای طرفین لازم الاجرا است و هیچ یک از طرفین نمی‌توانند به صورت یک طرفه آن را فسخ کنند مگر در شرایطی که در قانون و یا در خود قرارداد پیش‌بینی شده باشد.
* عقد جایز: این نوع قرارداد تا زمانی که به مرحله اجرا درنیامده باشد، برای طرفین قابل فسخ است.
بر اساس عوض:
* عقد معوض: در این نوع قرارداد، هر یک از طرفین در مقابل تعهدی که به عهده می‌گیرد، عوضی از طرف مقابل دریافت می‌کند. برای مثال، در قرارداد خرید و فروش(بیع)، خریدار در مقابل کالایی که می‌خرد، ثمن (پول) به فروشنده پرداخت می‌کند.
* عقد رایگان وبدون عوض (مجانی): در این نوع قرارداد، یکی از طرفین بدون دریافت هیچگونه عوضی، تعهدی را به نفع طرف دیگر انجام می‌دهد. به عنوان مثال، در هبه، هبه‌کننده مالکیت مال خود را به طور رایگان به هبه‌گیرنده منتقل می‌کند.
بر اساس شکل:
* عقد رضایی: در این نوع قرارداد، صرف رضایت طرفین برای انعقاد آن کافی است و نیاز به هیچگونه تشریفات خاصی نیست. به عنوان مثال، قرارداد شفاهی خرید لباس یا… یک عقد رضایی است.

* عقد تشریفاتی: در این نوع قرارداد، علاوه بر رضایت طرفین، باید تشریفات خاصی نیز برای انعقاد آن رعایت شود. به عنوان مثال، برای ثبت رسمی سند املاک، باید تشریفات قانونی مربوط به آندر دفترخانه انجام شود وسند جدید به نام خریدار صادر گردد.
بر اساس موضوع:
* عقود تملیکی: در این نوع قرارداد، مالکیت یک مال از یک شخص به شخص دیگر منتقل می‌شود. به عنوان مثال، قرارداد بیع(خرید و فروش) و هبه (بخشش) از جمله عقود تملیکی هستند.
* عقود عهدی: در این نوع قرارداد، تعهدی بر عهده یکی از طرفین قرار می‌گیرد که موظف است آن را انجام دهد. به عنوان مثال، عقد ضمان،وکالت، کفالتو..از انواع عقود عهدی هستند.
علاوه بر دسته‌بندی‌های ذکر شده عقود وقراردادها را می‌توان بر اساس معیارهای دیگری نیز دسته‌بندی کرد، مانند:
* محل وقوع عقد: قرارداد داخلی و قرارداد بین‌المللی
* زمان وقوع عقد: قرارداد کوتاه‌مدت و قرارداد بلندمدت
* طرفین قرارداد: قرارداد دو جانبه و قرارداد چند جانبه
* حوزه شمول: قرارداد عمومی و قرارداد خصوصی
نکته: در نظر داشته باشید که یک قرارداد ممکن است در چند دسته از دسته‌بندی‌های فوق قرار بگیرد.
در اینجا به برخی از مهم‌ترین انواع قراردادهای حقوقی اشاره می‌کنم:
* قرارداد بیع (خرید و فروش): در این نوع عقد، شخص فروشنده (بایع) مالکیت مال خود را به شخص دیگر (خریدار) در مقابل ثمن (پول) منتقل می‌کند.
* قرارداد اجاره: در این نوع قرارداد، یک شخص (مالک) منافع مال خود را برای مدت معین به شخص دیگر (مستاجر) در مقابل اجاره بها واگذار می‌کند.
* قرارداد رهن: در این نوع قرارداد، یک شخص (راهن) مالی را به عنوان وثیقه به شخص دیگر (مرتهن) می‌دهد تا در صورت عدم پرداخت بدهی خود، مرتهن بتواند از آن مال برای وصول طلب خود بهره برداری نماید.
* قرارداد وکالت: در این نوع قرارداد، یک شخص (موکل) به شخص دیگر (وکیل) اختیار می‌دهد تا به جای او و به نام او اقداماتی را انجام دهد.
* قرارداد مضاربه: در این نوع قرارداد، یک شخص (مالک) مبلغی را به شخص دیگر (عامل) می‌دهد تا با آن تجارت کند و سود حاصل از آن را بین خودشان تقسیم کنند.
* قرارداد صلح: این نوع قرارداد،هم می تواند برای رفع تنازع و برای از بین رفتن اختلافات پیش آمده باشد وهم در قالب انواع معاملات دیگر قرارگیرد.مثلا صلح می تواند در قالب عقد بیع باشد،و نتیجه بدست آمده عقد بیع را نشان می دهد،لیکن شرایط وآثار عقد صبح بر آن مترتب خواهد شد.
تعریف قرارداد در حقوق ایران
طبق ماده ۱۸۳ قانون مدنی جمهوری اسلامی ایران، عقد عبارت است از اینکه دو یا چند نفر در مقابل یکدیگر تعهد بر امری نمایند و مورد قبول آنها باشد.
درواقع، قرارداد توافقی است که بین دو یا چند نفر ایجاد می‌شود و بر اساس آن، طرفین تعهداتی را در قبال یکدیگر بر عهده می‌گیرند. این تعهدات می‌تواند شامل انتقال مالکیت یک کالا، انجام یک تعهد، یا ارائه یک خدمت باشد.
عناصر اساسی تشکیل‌دهنده یک قرارداد در حقوق ایران عبارتند از:
* رضایت طرفین: رضایت طرفین به معنای اراده آزاد و آگاهانه آنها برای وقوع قرارداد است.
* اهلیت طرفین: طرفین قرارداد باید از اهلیت لازم که در قانون مدنی گفته شده برای انعقاد قرارداد برخوردار باشند. یعنی باید بالغ، عاقل و رشید باشند.
* موضوع قرارداد: موضوع قرارداد باید معین، مشروع و مقدور باشد.
*انگیزه مشروع: انگیزه مشروع به معنای انگیزه و هدفی است که طرفین برای وقوع قرارداد دارند. این انگیزه و هدف باید مشروع باشد و با قانون و شرع مطابقت داشته باشد،بر فرض مثال خرید انگور برای ساخت شراب باشد یا درست کردن کشمش که انگیزه اول نامشروع وانگیزه دوم مشروع است.
* شکل قرارداد: شکل قرارداد به معنای تشریفات لازم برای انعقاد آن است. برخی از قراردادها نیاز به تشریفات خاصی مانند تنظیم سند رسمی دارند، اما برخی دیگر با توافق شفاهی طرفین وقوع پیدا می کنند.
قوانین حاکم بر قراردادها در حقوق ایران:
قوانین متعددی بر قراردادها در حقوق ایران حاکم هستند، از جمله:
* قانون مدنی جمهوری اسلامی ایران
* قانون تجارت
* قانون آیین دادرسی مدنی
* قوانین و مقررات خاص مربوط به هر قرارداد به طور خاص مثلا قراردادهای مربوط به قانون کار
مزایای استفاده از وکیل برای عقد قرارداد:
* وکیل می‌تواند به شما در تنظیم یک قرارداد جامع و کامل که منافع شما را حفظ کند، کمک کند.
* وکیل می‌تواند ابهامات موجود در قرارداد را برای شما روشن کند و از بروز مشکلات حقوقی در آینده جلوگیری کند.
* وکیل می‌تواند در صورت بروز اختلاف بین شما و طرف مقابل قرارداد، از حقوق شما در مراجع قضایی و داوری دفاع کند.

* استفاده از وکیل می‌تواند به شما آرامش خاطر دهد و از نگرانی‌های شما در مورد انعقاد قرارداد بکاهد.
در چه مواردی استفاده از وکیل برای عقد قرارداد توصیه می‌شود:
* اگر قرارداد مربوط به موضوعی پیچیده یا مهم باشد، مانند خرید یا فروش ملک، یا سرمایه‌گذاری.
* اگر طرف مقابل قرارداد شما یک شخص حقوقی بزرگ مانند یک شرکت بزرگ یا یک سازمان دولتی باشد.
* اگر تجربه کافی در زمینه تنظیم قراردادها نداشته باشید.
* اگر در مورد مفاد قرارداد و حقوق و تعهدات خود ابهام داشته باشید.
هزینه استفاده از وکیل:
هزینه استفاده از وکیل برای عقد قرارداد به عوامل مختلفی مانند نوع قرارداد، موضوع قرارداد و تجربه و تخصص وکیل بستگی دارد.
در نهایت، تصمیم‌گیری با شماست که آیا از وکیل برای عقد قرارداد استفاده کنید یا خیر. اما اگر به دنبال یک قرارداد دقیق و کامل هستید که منافع شما را به طور کامل حفظ کند، و یا اگر نگران بروز مشکلات حقوقی در آینده هستید، گرفتن مشا‌وره از وکیل می‌تواند به شما کمک  کند.