شعبه دادگاه عمومی کیفری

شاکی: م. حبیبی
متشکی‌عنه: م. حبیبی
موضوع: جعل و استفاده از سند مجعول
تاریخ جلسه: ۱۳۸۳/۶/۵

شرح گزارش:

جلسه رسیدگی با حضور شاکی، وکیل وی و متهم تشکیل شد.
وکیل شاکی اظهار داشت:
«متهم، برادر موکل بنده می‌باشد و از این رابطه خانوادگی سوءاستفاده کرده و به نام موکل اقدام به افتتاح حساب و اخذ دسته‌چک نموده است. سپس با استفاده از دسته‌چک مذکور، دو فقره چک صادر و آن‌ها را به برادر دیگر خود تحویل داده است. اقدام متهم، مصداق بارز جعل و استفاده از سند مجعول است. مستندات این ادعا شامل استعلام از بانک مربوطه و کپی مصدق چک‌ها در پرونده موجود می‌باشد.»

متهم در دفاع از خود اظهار داشت:
«من به دستور برادرم و به وکالت از طرف او، حساب را افتتاح کردم تا در ادامه وام دریافت کنیم. رئیس بانک نیز این موضوع را تأیید می‌نماید. بنده اتهام وارده را قبول ندارم.»

شکواییه اولیه:

وکیل شاکی اعلام داشته که بر اساس اظهارات موکلش، متهم (برادر وی) بدون اطلاع او اقدام به افتتاح حساب و اخذ دسته‌چک به نام موکل نموده و سپس دو فقره چک به برادر دیگرشان صادر کرده است. بنابراین تقاضای تعقیب کیفری و مجازات متهم را دارد.

اظهارات شاهد اول:

«بنده برادر شاکی و متهم هستم. از متهم مبلغی طلبکار بودم و از او درخواست چک کردم. او دو فقره چک سفید امضاء از دسته‌چکی که به همراه داشت به بنده تحویل داد. پس از دریافت آن‌ها، متوجه شدم چک‌ها متعلق به پست‌بانک بوده و به نام برادر دیگرم (شاکی) صادر شده‌اند. پس از تماس با وی، مشخص شد که شاکی از موضوع بی‌اطلاع بوده است.»

اظهارات رئیس شعبه بانک (شاهد دوم):

«شاکی برای دریافت دسته‌چک به بانک مراجعه نمود. حساب به صورت کاملاً قانونی و با ارائه مدارک لازم افتتاح شد. متهم نیز از سوی برادرش به من معرفی گردید. من از آن‌ها خواستم با مدارک کامل به شعبه مراجعه نمایند که این امر انجام شد.»

اظهارات متهم در مرحله دادسرا:

«به دلیل مشغله کاری شاکی، وی به بنده وکالت شفاهی داد تا امور بانکی را به‌جای او انجام دهم. چند ماه پس از آن، به علت بروز اختلافات مالی، اقدام به طرح شکایت نموده است. حتی استعلام افتتاح حساب نیز به نام خود شاکی صورت گرفته است و بنده چک‌ها را به دستور وی امضا نمودم.»

قرار تأمین:

متهم با قرار قبولی وثیقه از بازداشت آزاد می‌باشد.

کیفرخواست:

متهم، آقای م. حبیبی، به اتهام جعل و استفاده از سند مجعول، با استناد به موارد زیر تحت تعقیب قرار گرفته است:

  1. شکایت شاکی
  2. شهادت شهود
  3. اظهارات متهم

ابلاغ به وکیل شاکی بر اساس ماده ۷۰ قانون آیین دادرسی کیفری و به دلیل عدم حضور، صورت گرفته است. همچنین ابلاغ به متهم به موجب ماده ۶۸ به بستگان وی و به‌صورت قانونی انجام شده است.

رأی دادگاه:

در خصوص اتهام آقای م. حبیبی مبنی بر جعل و استفاده از سند مجعول، با توجه به اینکه متهم با ارائه مدارک لازم اقدام به افتتاح حساب و دریافت دسته‌چک کرده و چک‌هایی صادر نموده است و اظهار داشته که این اقدام با هماهنگی و به نیابت از برادرش (شاکی) برای اخذ وام صورت گرفته، همچنین با توجه به:

  • دفاعیات متهم
  • اظهارات رئیس بانک
  • فقدان ادله مبنی بر شبیه‌سازی امضا یا قصد تقلب

دادگاه با استناد به ماده ۱۷۷ قانون آیین دادرسی کیفری، حکم برائت متهم را صادر می‌نماید. همچنین بنا بر ماده ۲۱۵ قانون مجازات اسلامی، نظر به اینکه افتتاح حساب به نام شاکی برخلاف مقررات انجام شده است، حساب مذکور مسدود و دسته‌چک مربوطه معدوم می‌گردد.

رأی صادره حضوری بوده و ظرف مدت ۲۰ روز از تاریخ ابلاغ، قابل تجدیدنظر در دادگاه تجدیدنظر استان می‌باشد.

نظریه وکیل:

با عنایت به اینکه تحقق جرم جعل مستلزم وجود شرایط مندرج در ماده ۵۲۳ قانون مجازات اسلامی از جمله شبیه‌سازی و قصد تقلب است، و از آنجا که در پرونده دلیلی بر اثبات جعل و یا استفاده از سند مجعول وجود ندارد و استعلام از بانک نیز جعلیت را تأیید نکرده است، رأی دادگاه مبنی بر برائت متهم، کاملاً قانونی و منطبق با مقررات می‌باشد.