آیا کارفرما می‌تواند بدون دلیل کارگر را اخراج کند؟

آیا کارفرما می‌تواند بدون دلیل کارگر را اخراج کند؟ پاسخ حقوقی به یک دغدغه‌ی شغلی مهم

یکی از پرتکرارترین سوالاتی که در حوزه روابط کارگر و کارفرما مطرح می‌شود، این است:
آیا کارفرما حق دارد بدون دلیل مشخص، کارگر را اخراج کند؟
پاسخ به این پرسش نیازمند بررسی دقیق قانون کار ایران و توجه به حقوق طرفین در قراردادهای کار است. در این مقاله از دیدگاه حقوقی و عملی، این موضوع را بررسی می‌کنیم تا کارگران و کارفرمایان با آگاهی بیشتری در چارچوب قانون عمل کنند.

نگاهی به قانون کار؛ اخراج بی‌دلیل ممنوع است

بر اساس ماده ۲۷ قانون کار جمهوری اسلامی ایران، کارفرما تنها در شرایط خاص و با دلایل موجه می‌تواند اقدام به اخراج یا فسخ قرارداد کارگر کند. به عبارت دیگر، اخراج بی‌دلیل کاملاً برخلاف قانون کار بوده و باطل است.
در صورتی که کارفرما مدعی قصور یا تخلفی از سوی کارگر باشد، باید این موارد را با دلایل مستند و قابل اثبات به شورای حل اختلاف کار ارائه کند و رأی آن مرجع را کسب نماید.

شرایط قانونی برای فسخ قرارداد کار از سوی کارفرما

بر اساس ماده ۲۷ قانون کار، کارفرما در دو صورت می‌تواند نسبت به فسخ قرارداد کار اقدام نماید:

1. کوتاهی کارگر در انجام وظایف محوله
2. نقض آیین‌نامه‌های انضباطی محل کار

حتی در این شرایط هم کارفرما نمی‌تواند به‌صورت یک‌طرفه و مستقیم اخراج را اجرا کند، بلکه باید موضوع را به تأیید شورای اسلامی کار یا هیئت تشخیص اداره کار برساند.

اگر کارفرما بدون دلیل اخراج کند، چه حقوقی برای کارگر وجود دارد؟

در صورتی که کارگر بدون دلیل موجه و بدون طی مراحل قانونی اخراج شود، می‌تواند با مراجعه به اداره کار و شکایت از کارفرما، حقوق خود را احقاق نماید. در چنین حالتی، یکی از نتایج زیر ممکن است صادر شود:

• بازگشت به کار کارگر و الزام کارفرما به پذیرش مجدد وی
• پرداخت حقوق، سنوات، مزایا و خسارات ناشی از اخراج غیرقانونی

همچنین در بسیاری از موارد، کارفرمایان برای پیشگیری از ادامه همکاری، مجبور به پرداخت حقوق کامل پایان کار، بیمه، مزایای معوقه و جریمه می‌شوند.

قرارداد مدت معین یا دائمی؟ تفاوت در اخراج کارگر

نوع قرارداد بین کارگر و کارفرما نیز در این زمینه تأثیرگذار است. در قراردادهای دائم، فسخ یک‌طرفه دشوارتر و نیازمند دلایل محکم‌تری است. در قراردادهای مدت‌دار نیز، اگر کارفرما پیش از اتمام مدت مقرر اقدام به اخراج نماید، باید خسارات ناشی از فسخ زودهنگام قرارداد را جبران کند.

جمع‌بندی: حمایت قانون از کارگر در برابر اخراج بی‌دلیل

در نهایت باید گفت که قانون کار ایران به‌وضوح از کارگر در برابر تصمیمات ناعادلانه و بدون دلیل حمایت می‌کند. هیچ کارفرمایی نمی‌تواند به‌صورت سلیقه‌ای یا بدون طی مراحل قانونی، کارگر را اخراج نماید.

در صورتی که شما به‌عنوان کارگر یا حتی کارفرما با چالشی در این زمینه روبه‌رو هستید، مشاوره حقوقی تخصصی می‌تواند مسیر قانونی را برایتان روشن کند.

نیاز به مشاوره حقوقی دارید؟ همین حالا تماس بگیرید

اگر درگیر اختلاف کاری شده‌اید، یا نیاز به دفاع از حقوق خود در برابر اخراج غیرقانونی دارید، خانم نجمه قیاسوند، وکیل پایه یک دادگستری با تجربه تخصصی در دعاوی کار، آماده‌ی ارائه مشاوره و پیگیری پرونده شماست.
با شماره زیر تماس بگیرید و از حقوق قانونی خود دفاع کنید:

📞 ۰۹۱۳۳۷۰۲۳۸۰

منتظر تماس شما هستیم.
دفاع از حق شما، تخصص ماست.