اگر زن درخواست طلاق دهد و طلاق صورت گیرد، آیا باز هم مهریه به او تعلق می‌گیرد؟

یکی از پرسش‌های پرتکرار در حوزه دعاوی خانوادگی و پرونده‌های مربوط به طلاق این است که اگر زن خواهان طلاق باشد و روند طلاق به نتیجه برسد، آیا او همچنان می‌تواند مهریه خود را مطالبه کند؟ این پرسش نه‌تنها از منظر حقوقی بلکه از دیدگاه عرف و نگاه جامعه نیز حائز اهمیت است.

در ادامه، با بررسی دقیق قوانین موجود، رویه قضایی، شرایط مختلف و نکات مهم حقوقی، به این سؤال پاسخ خواهیم داد. اگر قصد دارید آگاهانه تصمیم بگیرید و مسیر حقوقی خود را با اطمینان طی کنید، تا پایان این مقاله همراه ما باشید.

مهریه چیست و چه جایگاهی در قانون دارد؟

مهریه، مالی است که به‌موجب عقد نکاح، مرد متعهد به پرداخت آن به زن می‌شود. بر اساس قانون مدنی ایران، مهریه از حقوق مالی زن محسوب می‌شود و زن می‌تواند هر زمان که بخواهد، آن را مطالبه کند. حتی اگر هنوز زندگی مشترک آغاز نشده باشد یا رابطه‌ای میان زوجین برقرار نشده باشد، حق مطالبه مهریه محفوظ است.

قانون‌گذار در ماده ۱۰۸۲ قانون مدنی، تصریح کرده است که به‌محض وقوع عقد، زن مالک مهریه می‌شود و می‌تواند هرگونه تصرفی در آن انجام دهد. این بدان معناست که تعلق مهریه به شرط شروع زندگی مشترک یا بارداری یا حتی ادامه زندگی زناشویی نیست.

آیا زن در صورت درخواست طلاق، حق مهریه دارد؟

پاسخ کوتاه و صریح: بله، زن حتی در صورت درخواست طلاق نیز حق مطالبه مهریه را دارد.

اما برای درک بهتر این موضوع، باید به انواع طلاق و شرایط آن‌ها توجه کنیم.

۱٫ طلاق توافقی

در طلاق توافقی، زن و شوهر بر سر تمام مسائل مانند مهریه، حضانت، نفقه و جهیزیه توافق می‌کنند. در این نوع طلاق، ممکن است زن بخشی از مهریه یا حتی تمام آن را ببخشد تا شوهر با طلاق موافقت کند. اما اگر توافقی برای گذشت از مهریه نباشد، زن همچنان می‌تواند مهریه خود را مطالبه کند.

۲٫ طلاق به درخواست زن (طلاق از طرف زوجه)

اگر زن به دلایلی مانند عسر و حرج (سختی غیرقابل تحمل زندگی مشترک)، اعتیاد شوهر، عدم پرداخت نفقه، سوءرفتار، ترک زندگی خانوادگی، یا شرایط دیگر، تقاضای طلاق دهد، دادگاه ممکن است با بررسی دلایل، حکم به طلاق بدهد.
در این حالت نیز، حق مهریه زن همچنان محفوظ است؛ مگر آنکه در فرآیند رسیدگی و برای جلب رضایت شوهر یا تسهیل در صدور حکم طلاق، بخشی یا تمام آن را ببخشد.

۳٫ طلاق خلع و مبارات

• در طلاق خلع، زن به دلیل کراهت شدید از شوهر، بخشی از مهریه یا تمام آن را به او می‌بخشد و شوهر او را طلاق می‌دهد.
• در طلاق مبارات، کراهت متقابل بین زن و شوهر وجود دارد و زن چیزی از مال خود به شوهر می‌دهد تا طلاق انجام شود.

در هر دو نوع، بخشی از مهریه یا کل آن ممکن است توسط زن بخشیده شود. اما این یک انتخاب اختیاری است و اجباری در آن نیست.

مواردی که ممکن است زن از مهریه محروم شود

اگرچه قانون از حق مهریه زن حمایت می‌کند، اما در برخی شرایط استثنایی، ممکن است زن از تمام یا بخشی از مهریه خود محروم شود:

۱٫ بذل (بخشش) مهریه

زن ممکن است در روند طلاق (چه به‌صورت توافقی و چه غیرتوافقی) تمام یا بخشی از مهریه را ببخشد. این موضوع باید در متن توافق‌نامه طلاق یا صورتجلسه دادگاه قید شود.

۲٫ اثبات عدم تمکین زن قبل از درخواست طلاق

اگر شوهر قبل از طرح دعوای طلاق از سوی زن، در دادگاه عدم تمکین زن را ثابت کرده باشد و مهریه عندالاستطاعه یا اقساطی تعیین شده باشد، در برخی موارد ممکن است بر نحوه وصول مهریه تأثیرگذار باشد، اما موجب سلب کلی مهریه نمی‌شود.

۳٫ شرط ضمن عقد

در بعضی از ازدواج‌ها، شرایط خاصی به‌صورت شرط ضمن عقد ذکر می‌شود که می‌تواند روی نحوه مطالبه مهریه تأثیرگذار باشد. اما چنین شرایطی نباید مخالف قانون یا شرع باشند.

نظر دیوان عالی کشور و رویه قضایی

دیوان عالی کشور در آرای مختلف خود تصریح کرده است که حتی اگر طلاق به درخواست زن باشد، مطالبه مهریه با این موضوع منافاتی ندارد و نمی‌توان حق زن را در این زمینه سلب کرد. در واقع، تعلق مهریه امری مستقل از طلاق است و به‌محض عقد، زن مالک مهریه می‌شود.

آیا بهتر است مهریه در زمان طلاق مطالبه شود یا بعد از آن؟

از نظر حقوقی، زن می‌تواند در هر زمانی مهریه را مطالبه کند، چه قبل از طلاق و چه بعد از آن. اما در عمل، بسیاری از زنان ترجیح می‌دهند مهریه خود را همزمان با طلاق یا در قالب توافق‌نامه طلاق، دریافت یا تعیین تکلیف کنند. این کار باعث می‌شود روند طلاق ساده‌تر و سریع‌تر انجام شود.

جمع‌بندی

مهریه، حق مسلم و شرعی زن است و حتی در صورت طلاق به درخواست او، همچنان قابل مطالبه است. اما در مواردی ممکن است زن برای تسهیل فرآیند طلاق یا به‌دلیل کراهت از شوهر، از بخشی یا تمام مهریه خود صرف‌نظر کند. نکته کلیدی در اینجاست که این تصمیم باید آگاهانه و داوطلبانه باشد.

پیشنهاد ما

اگر در حال طی کردن مسیر حقوقی طلاق هستید یا درباره نحوه مطالبه مهریه سوال دارید، بهتر است با یک وکیل متخصص مشورت کنید تا حقوق شما به‌درستی حفظ شود.
خانم نجمه قیاوسند، وکیل پایه یک دادگستری در اصفهان، با سال‌ها تجربه در حوزه طلاق، مهریه، دعاوی خانوادگی و قراردادها، آماده ارائه مشاوره تخصصی به شما عزیزان است.

✨ برای مشاوره حضوری یا آنلاین با خانم قیاوسند، همین حالا با ما تماس بگیرید یا از طریق سایت esfahanlaw.ir وقت مشاوره رزرو کنید.

🔍 متا توضیح مقاله (Meta Description):

اگر زن درخواست طلاق دهد، آیا مهریه‌اش از بین می‌رود؟ در این مقاله حقوقی، به بررسی قانونی تعلق مهریه در طلاق‌های به درخواست زن پرداخته‌ایم و شرایط مختلف را تحلیل کرده‌ایم. پاسخ‌های حقوقی دقیق را بخوانید.

🔑 کلمات کلیدی :

مهریه در طلاق به درخواست زن, آیا زن می‌تواند با وجود طلاق مهریه بگیرد, مهریه در طلاق خلع, طلاق و مهریه, وکیل مهریه در اصفهان, وکیل خانواده در اصفهان, خانم نجمه قیاوسند, طلاق توافقی و مهریه, مشاوره حقوقی مهریه, زن و مطالبه مهریه بعد از طلاق